29 października 2021

 W folklorze słowiańskim "DZIADY" to określenie na duchy przodków oraz zbiór przedchrześcijańskich obrzędów, rytuałów i zwyczajów, które były im poświęcone. Istotą tych obrzędów było „obcowanie żywych z umarłymi”, a konkretnie nawiązywanie relacji z duszami przodków, okresowo powracającymi do siedzib z czasów swojego życia. Celem działań obrzędowych było pozyskanie przychylności zmarłych, których uważano za opiekunów w sferze płodności i urodzaju. 

Nazwa „dziady” używana była w poszczególnych gwarach głównie na terenach Białorusi, Polesia, Rosji i Ukrainy (niekiedy także na obszarach pogranicznych, np. Podlasie, Obwód smoleński, Auksztota), jednak pod różnymi innymi nazwami (pominki, przewody, radecznica, zaduszki) funkcjonowały bardzo zbliżone praktyki obrzędowe, powszechne wśród Słowian i Bałtów, a także w wielu kulturach europejskich, a nawet pozaeuropejskich.

Dziady jesienne obchodzono w noc z 31 października na 1 listopada.

 

    

W Polsce jeszcze na początku XX wieku podczas uroczystości Wszystkich Świętych szczególną czcią otaczano żebraków i tzw. proszalnych dziadów, siedzących zazwyczaj przed wejściem do kościołów i na cmentarzach. Na tę okazję gospodynie wypiekały specjalne małe chlebki, zwane powałkami lub heretyczkami. Pieczono je dzień lub dwa wcześniej, gdyż 1 listopada, gdy dusze przodków wracały do swoich domów, nie wolno było rozpalać ognia. Piec miał być bowiem ulubionym miejscem przebywania duchów. Uważano, że jeśli ktoś tego dnia piecze chleb, domostwu grozi pożar.

 

Dzień Zaduszny, nazywany także Zaduszkami wywodzi się z modlitw i mszy odprawianych za zmarłych zakonników w średniowiecznych klasztorach. Za inicjatora obchodów tego święta uważany jest św. Odylon, przełożony słynnego opactwa w Cluny. 

Na początku VII wieku św. Izydor z Sewilli zalecał mszę w intencji zmarłych w poniedziałek po Zesłaniu Ducha Świętego. Na początku IX wieku opat klasztoru w Fuldzie imieniem Egil zalecał odprawianie mszy i odmawianie psalmów za zmarłych braci w dniu 17 grudnia, w rocznicę śmierci założyciela klasztoru opata Sturmiusza. Amalary z Metzu (zm. ok. 850) postulował objęcie tym zwyczajem wszystkich zmarłych wiernych. Wskazywał na potrzebę modlitwy co najmniej raz w roku. On pierwszy zaproponował przeznaczenie na nią dnia po 1 listopada. 

20 października 2021

NOC KSIĘGARŃ 2021

22 października zorganizowana zostanie trzecia edycja ogólnopolskiego festiwalu księgarń i czytelników. 

Ponad 100 księgarń kameralnych z całej Polski przygotowuje bogaty program spotkań autorskich, debat, dyskusji, warsztatów i koncertów – każdy miłośnik książek, niezależnie od wieku i upodobań czytelniczych, znajdzie w nim coś dla siebie.


Zachęcamy do zapoznania się z Programem Wydarzenia


Źródło: Noc Księgarń 2021 (nocksiegarn.pl)

15 października 2021

 
W Polsce obchodzimy Dzień Dziecka Utraconego, który wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych, gdzie oficjalnie jego nazwa brzmi Dzień Pamięci Dzieci Nienarodzonych i Zmarłych (Pregnancy and Infant Loss Remembrance Day) już od 1988 roku.

Idea 15 października jest związana z potrzebą zmiany sposobu postrzegania przez społeczeństwo problemów, z jakimi borykają się rodzice po stracie dziecka. 

Data ma znaczenie symboliczne – ciąża od początku stycznia trwa właśnie do połowy tego jesiennego miesiąca.

Obecny rozwój medycyny niewątpliwie pomógł wielu dzieciom i ich rodzicom. Wiedza lekarzy i specjalistyczna aparatura umożliwiają wyleczenie wielu chorób, będących dawniej wyrokiem śmierci. Jednak mimo najwspanialszego postępu medycyny, dzieci będą umierać zawsze. Tym ważniejsze jest, by takie tragedie nie były tematem tabu, by nie pozostawiać osieroconych rodziców w społecznej próżni, lecz by umożliwić im pełne przeżycie żałoby i uwrażliwić społeczeństwo na problemy i uczucia rodziców po stracie.

Rodzice, którzy doświadczyli poronienia czy śmierci dziecka w czasie porodu, bądź później, do końca życia muszą zmagać się z tym doświadczeniem. 

To szczególne święto obchodzone jest przez rodziców i bliskich dzieci zmarłych przedwcześnie, dla których jest to moment pamięci i refleksji. W ten dzień mogą zamanifestować swoją miłość do utraconego dziecka. W USA, skąd wywodzi się ta idea, rodzice przypinają do ubrania błękitno-różowe kokardki.



13 października 2021

 

14 października przypada: 

Jest to święto nauczycieli, wychowawców, pedagogów oraz wszystkich pracowników oświaty tj. również pracowników administracyjnych (woźnych, szatniarzy, konserwatorów), którzy dbają o dokumentację urzędową,  warunki i sprawność sprzętów używanych w placówkach.

Obchodzony jest w rocznicę powstania Komisji Edukacji Narodowej,  która zajęła się reformowaniem szkolnictwa w Polsce.

Komisja Edukacji Narodowej (pełna nazwa: Komisja nad Edukacją Młodzi Szlacheckiej Dozór Mająca) - była pierwszym w świecie ministerstwem oświaty i o wiele lat wyprzedziła podobne rozwiązania w innych państwach. Powołana została przez Sejm Rozbiorowy 14 października 1773 r. na wniosek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

08 października 2021

  Rok 2021

Rok Tadeusza Różewicza

Urodził się w Radomsku w 9 X 1921 r.
 

Debiut Różewicza miał miejsce jeszcze przed II wojną. Publikował na łamach tytułów prasowych jak „Pod znakiem Marii” oraz „Czerwone Tarcze”. W 1944 roku ukazał się zbiór pt. „Echa Leśne”, natomiast w 1946 roku jego proza i poezja satyryczna „W łyżce wody”. Jednak jego formalny debiut to dopiero tom „Niepokój” wydany w 1947 roku. 

Poezja Różewicza jest wyrazem kondycji człowieka osamotnionego, jak gdyby samego w obcym środowisku, zagubionego, który szuka świata wartości w świecie zniszczonym przez kataklizm wojenny. Totalitaryzm, obojętność i okrucieństwo – to autor zaznacza i do tego kontrapunktuje potrzebę kultywowania wartości podstawowych. 

Tom poezji Różewicza pt. „Czerwona rękawiczka” wywołał reakcje polskiej krytyki powojennej. Powstała później jego „Kartoteka”, czyli utwór będący teatrem absurdu. Różewicz wtedy okazał się być reformatorem. Powstał wówczas jego tak zwany „śmietnik”. Ten typ tekstu to na przykład „Przygotowanie wieczoru autorskiego”. 

W roku 1991 Różewicz został Honorowym Obywatelem Miasta Radomska. W roku 1999 natomiast odebrał laury Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta. Otrzymał też Nagrodę Literacką „Nike” w roku 2000. 

Jest obok takich jak Gombrowicz jednym z najczęściej tłumaczonych krajowych pisarzy, jego książki przełożono na 49 języków. 

Zmarł we Wrocławiu w dniu 24 kwietnia 2014 roku.

Źródło: https://zyciorysy.info/tadeusz-rozewicz/ | Zyciorysy.info


07 października 2021

 
Nagroda Nobla to wyróżnienie przyznawane za wybitne osiągnięcia naukowe, literackie lub zasługi dla społeczeństw i ludzkości, ustanowione ostatnią wolą fundatora, szwedzkiego przemysłowca i wynalazcy dynamitu, Alfreda Nobla.

Każdy z laureatów otrzymuje złoty medal i dyplom honorowy. Nagroda Nobla ma także wymiar finansowy, aby mógł kontynuować swoje badania lub prace bez konieczności zabiegania o fundusze.

Pierwsza uroczystość wręczenia tej nagrody odbyła się w Królewskiej Akademii Muzycznej w Sztokholmie w 1901.


W tym roku laureatem Nagrody został

W DZIEDZINIE LITERATURY:

Abdulrazak Gurnah - pisarz, który porusza temat emigracji. Sam pochodzi z Tanzanii, z wyspy Zanzibar. Urodził się w 1948 roku. W wieku 20 lat wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie rozpoczął studia, a następnie został wykładowcą na wydziale anglistyki Uniwersytetu Kent. Jest specjalistą z zakresu kolonializmu i rasizmu.

Wyróżniono go "za bezkompromisową i pełną współczucia penetrację skutków kolonializmu i losów uchodźców w przepaści między kulturami i kontynentami".

Jego najbardziej znanymi książkami są: "Raj" (1994), który znalazł się na krótkiej liście zarówno Nagrody Bookera, jak i Whitbread Prize, "Dezercja" (2005) i "By the Sea" (2001).

06 października 2021

 

VII edycja Nocy Bibliotek

odbędzie się 

w sobotę 9 października 2021 roku

Akcji towarzyszyć będzie hasło:

Noc Bibliotek to wielkie święto bibliotek i czytania – ogólnopolska akcja w niekonwencjonalny sposób zachęcająca do korzystania z zasobów bibliotek jako najbardziej otwartych i dostępnych instytucji kultury z ofertą dla osób w każdym wieku, miejsc wspólnych, łączących ludzi, lokalnych centrów żywej kultury i edukacji.

 

Źródła: Noc bibliotek 2021 pod hasłem „Czytanie wzmacnia” - Lustro Biblioteki
             Noc Bibliotek 2021 (ceo.org.pl)

04 października 2021

Uroczystości związane z zakończeniem obchodów 77. rocznicy Powstania Warszawskiego odbywały się w sobotę w parku Orlicz-Dreszera. 

Dzień Pamięci o Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy to święto ustanowione w 2015 roku. To także dzień, w którym warszawiacy wspominają wszystkich bohaterów sierpniowego zrywu. 2 października 1944 roku po 63 dniach krwawych walk z wojskami niemieckimi przedstawiciele Komendy Głównej AK podpisali układ o zaprzestaniu działań wojennych w stolicy.

Zaplanowany na kilka dni bój trwał ponad dwa miesiące i stał się dla powojennej Europy przykładem niebywałego patriotyzmu, bohaterstwa i oddania narodowej sprawie. Był też zrywem, za który Warszawa zapłaciła drogo nie tylko krwią swoich obrońców, ale także niemal całkowitym zrównaniem miasta z ziemią.

Od godziny 5.00 rano obowiązuje zawieszenie broni. Tego dnia, do godziny 19.00 Warszawę opuszcza około16 tys. mieszkańców. Po dwóch dniach ewakuacji w Śródmieściu pozostaje nadal ponad 80 proc. ludności cywilnej.

Działania wojenne ustają o godzinie 21.00 czasu polskiego. Obie strony podpisują formalny układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. W Ożarowie zostaje formalnie podpisany układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. Sygnatariuszem ze strony niemieckiej jest gen. Erich von dem Bach, zaś ze strony polskiej – płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki „Heller” i ppłk dypl. Zygmunt Dobrowolski „Zyndram”.

Najważniejsze ustalenia umowy kapitulacyjnej obejmują:

  • Przyznanie Powstańcom, także tym, którzy dostali się do niewoli od 1 sierpnia 1944 poczynając, uprawnień wynikających z konwencji genewskiej z dnia 27 sierpnia 1929, dotyczącej postępowania z jeńcami wojennymi;
  • Powstańcy nie będą ponosić odpowiedzialności za działalność wojskową i polityczną przed Powstaniem;
  • Oddziały Armii Krajowej mają opuszczać miasto dla złożenia broni w dniach 4 i 5 października;
  • Wobec ludności cywilnej, ewakuowanej z Warszawy, nie będą wyciągane żadne konsekwencje w związku z działalnością we władzach i administracji cywilnej

Warszawa pamięta. Z okazji rocznicy końca Powstania w parku Orlicz-Dreszera na Mokotowie odbyła się uroczystość, podczas której sztafeta pokoleń odprowadziła "ogień pamięci", który płonął przez 63 dni przy pomniku "Mokotów Walczący 1944", do Grobu Nieznanego Żołnierza,  flaga została opuszczona, a na placu Krasińskich odsłonięty został nowy pomnik, stanowiący uhonorowanie ofiary Powstańców Warszawskich. Tym razem upamiętnienia doczekały się kobiety, które były żołnierkami, sanitariuszkami, łączniczkami w oddziałach powstańczych.

Pomnik to przedstawienie trzech kobiet trzymających się za ręce. Jego autorką jest Monika Osiecka. W sobotę został odsłonięty w parku Krasińskich.

01 października 2021

Międzynarodowy Miesiąc  Bibliotek Szkolnych

W tym roku tematem przewodnim obchodów są: 
baśnie i legendy z całego świata.